62.सायनाइड मोजण्यासाठी कोणत्या पद्धती आहेत?
सायनाइडसाठी सामान्यतः वापरल्या जाणाऱ्या विश्लेषण पद्धती म्हणजे व्हॉल्यूमेट्रिक टायट्रेशन आणि स्पेक्ट्रोफोटोमेट्री. GB7486-87 आणि GB7487-87 अनुक्रमे एकूण सायनाइड आणि सायनाइडचे निर्धारण करण्याच्या पद्धती निर्दिष्ट करतात. व्हॉल्यूमेट्रिक टायट्रेशन पद्धत 1 ते 100 mg/L च्या मापन श्रेणीसह उच्च-सांद्रता सायनाइड पाण्याच्या नमुन्यांच्या विश्लेषणासाठी योग्य आहे; स्पेक्ट्रोफोटोमेट्रिक पद्धतीमध्ये आयसोनिकोटिनिक ऍसिड-पायराझोलोन कलरमेट्रिक पद्धत आणि आर्सिन-बार्बिट्युरिक ऍसिड कलरमेट्रिक पद्धत समाविष्ट आहे. हे 0.004~0.25mg/L च्या मापन श्रेणीसह, कमी-सांद्रता सायनाइड पाण्याच्या नमुन्यांच्या विश्लेषणासाठी योग्य आहे.
व्हॉल्यूमेट्रिक टायट्रेशनचे सिद्धांत मानक सिल्व्हर नायट्रेट सोल्यूशनसह टायट्रेट करणे आहे. सायनाइड आयन आणि सिल्व्हर नायट्रेट विरघळणारे सिल्व्हर सायनाइड कॉम्प्लेक्स आयन तयार करतात. सिल्व्हर क्लोराईड इंडिकेटर सोल्यूशनसह अतिरिक्त चांदीचे आयन प्रतिक्रिया देतात आणि द्रावण पिवळ्या ते नारिंगी-लाल रंगात बदलते. स्पेक्ट्रोफोटोमेट्रीचे तत्त्व असे आहे की, तटस्थ परिस्थितीत सायनाईड क्लोरामाइन टी बरोबर प्रतिक्रिया देऊन सायनोजेन क्लोराईड बनते, जी नंतर ऍपिरिडाइनशी प्रतिक्रिया करून ग्लूटेनेडिअलडीहाइड तयार करते, जी ऍपिरिडीनोन किंवा बार्बाईनवर प्रतिक्रिया देते टॉमिक ऍसिड निळा किंवा लालसर-जांभळा रंग तयार करते आणि डीपीथचे रंग तयार करतात. रंग सायनाइड सामग्रीच्या प्रमाणात आहे.
टायट्रेशन आणि स्पेक्ट्रोफोटोमेट्री दोन्ही मोजमापांमध्ये काही हस्तक्षेप घटक आहेत आणि विशिष्ट रसायने जोडणे आणि प्री-डिस्टिलेशन यासारख्या पूर्व-उपचार उपायांची आवश्यकता असते. जेव्हा हस्तक्षेप करणाऱ्या पदार्थांची एकाग्रता फार मोठी नसते तेव्हा केवळ पूर्व-उर्धपातन करूनच हेतू साध्य करता येतो.
63. सायनाइड मोजण्यासाठी काय खबरदारी घ्यावी?
⑴सायनाइड अत्यंत विषारी आहे आणि आर्सेनिक देखील विषारी आहे. विश्लेषण ऑपरेशन्स दरम्यान अतिरिक्त सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे आणि त्वचा आणि डोळे दूषित होऊ नये म्हणून धुराच्या हुडमध्ये केले जाणे आवश्यक आहे. जेव्हा पाण्याच्या नमुन्यात हस्तक्षेप करणाऱ्या पदार्थांचे प्रमाण फार मोठे नसते, तेव्हा साध्या सायनाईडचे हायड्रोजन सायनाइडमध्ये रूपांतर होते आणि आम्लीय परिस्थितीत पूर्व-उर्धपातन करून पाण्यात सोडले जाते आणि नंतर सोडियम हायड्रॉक्साईड वॉशिंग सोल्यूशनद्वारे गोळा केले जाते आणि नंतर साध्या सायनाइडचे हायड्रोजन सायनाइडमध्ये रूपांतर होते. सायनाइडचे रूपांतर हायड्रोजन सायनाइडमध्ये होते. साध्या सायनाइडला जटिल सायनाइडपासून वेगळे करा, सायनाइड एकाग्रता वाढवा आणि ओळख मर्यादा कमी करा.
⑵ जर पाण्याच्या नमुन्यांमध्ये हस्तक्षेप करणाऱ्या पदार्थांचे प्रमाण तुलनेने जास्त असेल, तर त्यांचे परिणाम दूर करण्यासाठी प्रथम संबंधित उपाययोजना केल्या पाहिजेत. ऑक्सिडंटची उपस्थिती सायनाइडचे विघटन करेल. जर तुम्हाला शंका असेल की पाण्यात ऑक्सिडंट्स आहेत, तर तुम्ही त्यातील हस्तक्षेप दूर करण्यासाठी योग्य प्रमाणात सोडियम थायोसल्फेट जोडू शकता. पाण्याचे नमुने पॉलिथिलीनच्या बाटल्यांमध्ये साठवून ठेवावे आणि संकलनानंतर 24 तासांच्या आत त्याचे विश्लेषण करावे. आवश्यक असल्यास, पाण्याच्या नमुन्याचे pH मूल्य 12-12.5 पर्यंत वाढविण्यासाठी सॉलिड सोडियम हायड्रॉक्साईड किंवा केंद्रित सोडियम हायड्रॉक्साइड द्रावण जोडले पाहिजे.
⑶ अम्लीय ऊर्धपातन दरम्यान, सल्फाइडचे हायड्रोजन सल्फाइडच्या रूपात बाष्पीभवन केले जाऊ शकते आणि अल्कली द्रवाद्वारे शोषले जाऊ शकते, म्हणून ते आगाऊ काढून टाकणे आवश्यक आहे. सल्फर काढण्याचे दोन मार्ग आहेत. एक म्हणजे S2- ऑक्सिडायझ करण्यासाठी आम्लीय परिस्थितीत CN- (जसे की पोटॅशियम परमँगनेट) ऑक्सिडायझ करू शकत नाही असे ऑक्सिडंट जोडणे आणि नंतर ते डिस्टिल करणे; दुसरे म्हणजे धातू तयार करण्यासाठी योग्य प्रमाणात CdCO3 किंवा CbCO3 घन पावडर जोडणे. सल्फाइड अवक्षेपित होतो आणि अवक्षेपण फिल्टर केले जाते आणि नंतर डिस्टिल्ड केले जाते.
⑷ अम्लीय ऊर्धपातन दरम्यान, तेलकट पदार्थांचे बाष्पीभवन देखील होऊ शकते. यावेळी, तुम्ही पाण्याच्या नमुन्याचे pH मूल्य 6~7 पर्यंत समायोजित करण्यासाठी (1+9) ऍसिटिक ऍसिड वापरू शकता आणि नंतर हेक्सेन किंवा क्लोरोफॉर्ममध्ये 20% जल नमुन्याचे प्रमाण पटकन जोडू शकता. अर्क (अनेक वेळा नाही), नंतर सोडियम हायड्रॉक्साईड द्रावण ताबडतोब वापरून पाण्याच्या नमुन्याचे pH मूल्य 12~12.5 पर्यंत वाढवा आणि नंतर डिस्टिल करा.
⑸ उच्च प्रमाणात कार्बोनेट असलेल्या पाण्याच्या नमुन्यांचे आम्लीय ऊर्धपातन करताना, सोडियम हायड्रॉक्साईड वॉशिंग सोल्यूशनद्वारे कार्बन डायऑक्साइड सोडला जाईल आणि गोळा केला जाईल, ज्यामुळे मापन परिणामांवर परिणाम होईल. उच्च सांद्रता असलेल्या कार्बोनेट सांडपाण्याचा सामना करताना, पाण्याचा नमुना निश्चित करण्यासाठी सोडियम हायड्रॉक्साईडऐवजी कॅल्शियम हायड्रॉक्साईडचा वापर केला जाऊ शकतो, ज्यामुळे पाण्याच्या नमुन्याचे पीएच मूल्य 12~12.5 पर्यंत वाढवले जाते आणि वर्षाव झाल्यानंतर, सुपरनेटंट नमुना बाटलीमध्ये ओतला जातो. .
⑹ फोटोमेट्री वापरून सायनाइड मोजताना, प्रतिक्रिया द्रावणाचे pH मूल्य थेट रंगाच्या शोषक मूल्यावर परिणाम करते. म्हणून, शोषण द्रावणाची अल्कली एकाग्रता कठोरपणे नियंत्रित करणे आवश्यक आहे आणि फॉस्फेट बफरच्या बफर क्षमतेकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे. ठराविक प्रमाणात बफर जोडल्यानंतर, इष्टतम pH श्रेणी गाठली जाऊ शकते की नाही हे निर्धारित करण्यासाठी लक्ष दिले पाहिजे. याव्यतिरिक्त, फॉस्फेट बफर तयार झाल्यानंतर, अशुद्ध अभिकर्मक किंवा क्रिस्टल पाण्याच्या उपस्थितीमुळे मोठे विचलन टाळण्यासाठी ते आवश्यकता पूर्ण करते की नाही हे पाहण्यासाठी त्याचे pH मूल्य pH मीटरने मोजले जाणे आवश्यक आहे.
⑺अमोनियम क्लोराईड T च्या उपलब्ध क्लोरीन सामग्रीतील बदल हे देखील चुकीच्या सायनाइड निर्धाराचे एक सामान्य कारण आहे. जेव्हा रंगाचा विकास होत नाही किंवा रंगाचा विकास रेखीय नसतो आणि संवेदनशीलता कमी असते, तेव्हा द्रावणाच्या pH मूल्यातील विचलनाव्यतिरिक्त, ते बहुतेक वेळा अमोनियम क्लोराईड टी च्या गुणवत्तेशी संबंधित असते. त्यामुळे उपलब्ध क्लोरीन सामग्री अमोनियम क्लोराईड टी 11% पेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे. जर ते कुजले गेले असेल किंवा तयार केल्यानंतर ते turbid precipitate असेल तर ते पुन्हा वापरले जाऊ शकत नाही.
64.बायोफेसेस म्हणजे काय?
एरोबिक जैविक उपचार प्रक्रियेत, रचना आणि प्रक्रियेचे स्वरूप विचारात न घेता, सांडपाण्यातील सेंद्रिय पदार्थांचे ऑक्सिडीकरण केले जाते आणि उपचार प्रणालीतील सक्रिय गाळ आणि बायोफिल्म सूक्ष्मजीवांच्या चयापचय क्रियांद्वारे अकार्बनिक पदार्थांमध्ये विघटित केले जाते. त्यामुळे सांडपाणी शुद्ध होते. प्रक्रिया केलेल्या सांडपाण्याची गुणवत्ता सक्रिय गाळ आणि बायोफिल्म बनवणाऱ्या सूक्ष्मजीवांच्या प्रकार, प्रमाण आणि चयापचय क्रियाकलापांशी संबंधित आहे. सांडपाणी प्रक्रिया संरचनांचे डिझाइन आणि दैनंदिन ऑपरेशन व्यवस्थापन हे मुख्यतः सक्रिय गाळ आणि बायोफिल्म सूक्ष्मजीवांसाठी एक चांगली राहणीमान परिस्थिती प्रदान करण्यासाठी आहे जेणेकरुन ते त्यांच्या जास्तीत जास्त चयापचय जीवनशक्तीचा उपयोग करू शकतील.
सांडपाण्याच्या जैविक प्रक्रियेच्या प्रक्रियेत, सूक्ष्मजीव हा एक व्यापक गट आहे: सक्रिय गाळ विविध सूक्ष्मजीवांनी बनलेला असतो आणि विविध सूक्ष्मजीवांनी एकमेकांशी संवाद साधला पाहिजे आणि पर्यावरणीयदृष्ट्या संतुलित वातावरणात वास्तव्य केले पाहिजे. जैविक उपचार पद्धतींमध्ये विविध प्रकारच्या सूक्ष्मजीवांचे स्वतःचे वाढीचे नियम असतात. उदाहरणार्थ, जेव्हा सेंद्रिय पदार्थांचे प्रमाण जास्त असते, तेव्हा सेंद्रिय पदार्थांवर आहार घेणारे जीवाणू प्रबळ असतात आणि नैसर्गिकरित्या सूक्ष्मजीवांची संख्या सर्वात जास्त असते. जेव्हा जीवाणूंची संख्या मोठी असते, तेव्हा जीवाणूंना खाद्य देणारे प्रोटोझोआ अपरिहार्यपणे दिसून येतील आणि नंतर जीवाणू आणि प्रोटोझोआवर खाद्य देणारे मायक्रोमेटाझोआ दिसून येतील.
सक्रिय गाळातील सूक्ष्मजीवांच्या वाढीचा नमुना मायक्रोबियल मायक्रोस्कोपीद्वारे सांडपाणी प्रक्रिया प्रक्रियेची पाण्याची गुणवत्ता समजून घेण्यास मदत करते. सूक्ष्म तपासणी दरम्यान मोठ्या प्रमाणात फ्लॅगेलेट आढळल्यास, याचा अर्थ सांडपाण्यात सेंद्रिय पदार्थांचे प्रमाण अजूनही जास्त आहे आणि पुढील उपचार आवश्यक आहेत; जेव्हा स्विमिंग सिलीएट्स सूक्ष्म तपासणी दरम्यान आढळतात, तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की सांडपाण्यावर विशिष्ट प्रमाणात प्रक्रिया केली गेली आहे; जेव्हा सूक्ष्म तपासणीत सेसाइल सिलीएट्स आढळतात, जेव्हा पोहण्याच्या सिलीएट्सची संख्या कमी असते, तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की सांडपाण्यात फार कमी सेंद्रिय पदार्थ आणि मुक्त जीवाणू असतात आणि सांडपाणी स्थिरतेच्या जवळ असते; जेव्हा रोटीफर्स सूक्ष्मदर्शकाखाली आढळतात तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की पाण्याची गुणवत्ता तुलनेने स्थिर आहे.
65. बायोग्राफिक मायक्रोस्कोपी म्हणजे काय? कार्य काय आहे?
बायोफेस मायक्रोस्कोपीचा वापर सामान्यतः पाण्याच्या गुणवत्तेच्या एकूण स्थितीचा अंदाज घेण्यासाठी केला जाऊ शकतो. ही एक गुणात्मक चाचणी आहे आणि सांडपाणी प्रक्रिया प्लांट्समधून वाहून जाणाऱ्या पाण्याच्या गुणवत्तेसाठी नियंत्रण निर्देशक म्हणून वापरली जाऊ शकत नाही. मायक्रोफॉना क्रमवारीतील बदलांचे निरीक्षण करण्यासाठी, नियमित मोजणी देखील आवश्यक आहे.
सक्रिय गाळ आणि बायोफिल्म हे जैविक सांडपाणी प्रक्रियेचे मुख्य घटक आहेत. गाळातील सूक्ष्मजीवांची वाढ, पुनरुत्पादन, चयापचय क्रिया आणि सूक्ष्मजीव प्रजातींमधील उत्तराधिकार थेट उपचार स्थिती दर्शवू शकतात. सेंद्रिय पदार्थांच्या एकाग्रता आणि विषारी पदार्थांच्या निर्धाराच्या तुलनेत, बायोफेस मायक्रोस्कोपी खूप सोपी आहे. सक्रिय गाळातील प्रोटोझोआचे बदल आणि लोकसंख्या वाढ आणि घट आपण कधीही समजून घेऊ शकता आणि अशा प्रकारे आपण सांडपाण्याच्या शुद्धीकरणाची डिग्री किंवा येणाऱ्या पाण्याच्या गुणवत्तेचा प्राथमिकपणे न्याय करू शकता. आणि ऑपरेटिंग परिस्थिती सामान्य आहे की नाही. म्हणून, सक्रिय गाळाचे गुणधर्म मोजण्यासाठी भौतिक आणि रासायनिक माध्यमांचा वापर करण्याव्यतिरिक्त, आपण सांडपाणी प्रक्रियेच्या ऑपरेशनचा न्याय करण्यासाठी वैयक्तिक आकारविज्ञान, वाढीची हालचाल आणि सूक्ष्मजीवांचे सापेक्ष प्रमाण पाहण्यासाठी सूक्ष्मदर्शक देखील वापरू शकता, जेणेकरून असामान्य शोधणे शक्य होईल. परिस्थिती लवकर आणि वेळेवर उपाययोजना करा. उपचार यंत्राचे स्थिर ऑपरेशन सुनिश्चित करण्यासाठी आणि उपचाराचा प्रभाव सुधारण्यासाठी योग्य प्रतिकारक उपाय केले पाहिजेत.
66. कमी मोठेपणा अंतर्गत जीवांचे निरीक्षण करताना आपण कशाकडे लक्ष दिले पाहिजे?
कमी-विवर्धक निरीक्षण म्हणजे जैविक टप्प्याचे संपूर्ण चित्र पाहणे. स्लज फ्लॉकचा आकार, गाळाच्या संरचनेची घट्टपणा, जिवाणू जेली आणि फिलामेंटस बॅक्टेरियाचे प्रमाण आणि वाढीची स्थिती याकडे लक्ष द्या आणि रेकॉर्ड करा आणि आवश्यक वर्णन करा. . मोठ्या स्लज फ्लॉक्ससह स्लजमध्ये चांगले सेटलिंग कार्यप्रदर्शन आणि उच्च भार प्रभावास मजबूत प्रतिकार असतो.
गाळाचे फ्लॉक्स त्यांच्या सरासरी व्यासानुसार तीन श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकतात: सरासरी व्यास 500 μmपेक्षा जास्त असलेल्या गाळाच्या फ्लॉक्सला मोठ्या-दाणेदार गाळ म्हणतात,<150 μm are small-grained sludge, and those between 150 500 medium-grained sludge. .
स्लज फ्लॉक्सचे गुणधर्म गाळाच्या फ्लॉक्सचा आकार, रचना, घट्टपणा आणि गाळातील फिलामेंटस बॅक्टेरियाची संख्या यांचा संदर्भ देतात. सूक्ष्म तपासणी दरम्यान, अंदाजे गोलाकार असलेल्या स्लज फ्लॉक्सला गोल फ्लॉक्स म्हटले जाऊ शकते आणि जे गोल आकारापेक्षा पूर्णपणे भिन्न असतात त्यांना अनियमित-आकाराचे फ्लॉक्स म्हणतात.
फ्लॉक्सच्या बाहेरील सस्पेंशनशी जोडलेल्या फ्लॉक्समधील नेटवर्क व्हॉईड्सना ओपन स्ट्रक्चर्स म्हणतात आणि ओपन व्हॉईड नसलेल्यांना बंद स्ट्रक्चर्स म्हणतात. फ्लॉक्समधील मायसेल बॅक्टेरिया घनतेने मांडलेले असतात आणि ज्यांना फ्लॉकच्या कडा आणि बाह्य निलंबनाच्या दरम्यान स्पष्ट सीमा असते त्यांना घट्ट फ्लॉक्स म्हणतात, तर अस्पष्ट कडा असलेल्यांना सैल फ्लॉक्स म्हणतात.
सरावाने हे सिद्ध केले आहे की गोलाकार, बंद आणि कॉम्पॅक्ट फ्लॉक्स एकमेकांशी गोठणे आणि लक्ष केंद्रित करणे सोपे आहे आणि सेटलिंग कामगिरी चांगली आहे. अन्यथा, सेटलिंग कामगिरी खराब आहे.
67. उच्च विस्ताराखाली असलेल्या जीवांचे निरीक्षण करताना आपण कशाकडे लक्ष दिले पाहिजे?
उच्च विस्तारासह निरीक्षण केल्यास, आपण सूक्ष्म-प्राण्यांची संरचनात्मक वैशिष्ट्ये पाहू शकता. निरीक्षण करताना, आपण सूक्ष्म-प्राण्यांचे स्वरूप आणि अंतर्गत संरचनेकडे लक्ष दिले पाहिजे, जसे की बेल वर्म्सच्या शरीरात अन्न पेशी आहेत की नाही, सिलीएट्सचे झुलणे इ. जेलीच्या गुच्छांचे निरीक्षण करताना, लक्ष दिले पाहिजे. जेलीची जाडी आणि रंग, नवीन जेलीच्या गुठळ्यांचे प्रमाण इ. फिलामेंटस बॅक्टेरियाचे निरीक्षण करताना, फिलामेंटस बॅक्टेरियामध्ये लिपिड पदार्थ आणि सल्फरचे कण जमा झाले आहेत की नाही याकडे लक्ष द्या. त्याच वेळी, फिलामेंटस बॅक्टेरियाच्या प्रकाराचा (फिलामेंटस बॅक्टेरियाची पुढील ओळख) न्याय करण्यासाठी फिलामेंटस बॅक्टेरियामधील पेशींची मांडणी, आकार आणि हालचाली वैशिष्ट्यांकडे लक्ष द्या. प्रकारांसाठी तेलाच्या लेन्सचा वापर आणि सक्रिय गाळाचे नमुने डागणे आवश्यक आहे).
68. जैविक टप्प्याच्या निरीक्षणादरम्यान फिलामेंटस सूक्ष्मजीवांचे वर्गीकरण कसे करावे?
सक्रिय गाळातील फिलामेंटस सूक्ष्मजीवांमध्ये फिलामेंटस बॅक्टेरिया, फिलामेंटस बुरशी, फिलामेंटस शैवाल (सायनोबॅक्टेरिया) आणि इतर पेशींचा समावेश होतो जे एकमेकांशी जोडलेले असतात आणि फिलामेंटस थॅली तयार करतात. त्यापैकी, फिलामेंटस बॅक्टेरिया सर्वात सामान्य आहेत. कोलोइडल गटातील जीवाणूंसह, हे सक्रिय स्लज फ्लॉकचे मुख्य घटक बनवते. फिलामेंटस बॅक्टेरियामध्ये सेंद्रिय पदार्थांचे ऑक्सिडायझेशन आणि विघटन करण्याची मजबूत क्षमता असते. तथापि, फिलामेंटस बॅक्टेरियाच्या मोठ्या विशिष्ट पृष्ठभागामुळे, जेव्हा गाळातील फिलामेंटस बॅक्टेरिया बॅक्टेरियाच्या जेली वस्तुमानापेक्षा जास्त वाढतात आणि वाढीवर वर्चस्व गाजवतात, तेव्हा फिलामेंटस बॅक्टेरिया फ्लॉकमधून गाळात जातील. बाह्य विस्तारामुळे फ्लॉक्समधील एकसंधता अडथळा होईल आणि गाळाचे SV मूल्य आणि SVI मूल्य वाढेल. गंभीर प्रकरणांमध्ये, यामुळे गाळाचा विस्तार होईल. म्हणून, गाळ काढण्याच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम करणारा सर्वात महत्त्वाचा घटक म्हणजे फिलामेंटस बॅक्टेरियाची संख्या.
सक्रिय गाळातील फिलामेंटस बॅक्टेरिया आणि जिलेटिनस बॅक्टेरियाच्या गुणोत्तरानुसार, फिलामेंटस बॅक्टेरिया पाच श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकतात: ①00 – गाळात जवळजवळ कोणतेही फिलामेंटस जीवाणू नाहीत; ②± ग्रेड - गाळात कमी प्रमाणात फिलामेंटस बॅक्टेरिया नसतात. ग्रेड ③+ – गाळात मध्यम प्रमाणात फिलामेंटस बॅक्टेरिया असतात आणि एकूण प्रमाण जेली मासमधील बॅक्टेरियापेक्षा कमी असते; ग्रेड ④++ – गाळात मोठ्या संख्येने फिलामेंटस बॅक्टेरिया असतात आणि एकूण रक्कम जेली मासमधील बॅक्टेरियाइतकी असते; ⑤++ ग्रेड – गाळाच्या फ्लॉक्समध्ये सांगाडा म्हणून फिलामेंटस बॅक्टेरिया असतात आणि बॅक्टेरियाची संख्या मायकेल बॅक्टेरियापेक्षा लक्षणीयरीत्या जास्त असते.
69. जैविक टप्प्याचे निरीक्षण करताना सक्रिय गाळ सूक्ष्मजीवांमध्ये कोणते बदल होतात याकडे लक्ष दिले पाहिजे?
शहरी सांडपाणी प्रक्रिया केंद्रांच्या सक्रिय गाळात अनेक प्रकारचे सूक्ष्मजीव असतात. सूक्ष्मजीवांचे प्रकार, आकार, प्रमाण आणि हालचाल स्थितीतील बदलांचे निरीक्षण करून सक्रिय गाळाची स्थिती समजून घेणे तुलनेने सोपे आहे. तथापि, पाण्याच्या गुणवत्तेच्या कारणास्तव, औद्योगिक सांडपाणी प्रक्रिया केंद्रांच्या सक्रिय गाळात काही सूक्ष्मजीव दिसून येत नाहीत आणि तेथे सूक्ष्म प्राणी देखील नसतात. म्हणजेच, विविध औद्योगिक सांडपाणी प्रक्रिया संयंत्रांचे जैविक टप्पे मोठ्या प्रमाणात बदलतात.
⑴सूक्ष्मजीव प्रजातींमध्ये बदल
गाळातील सूक्ष्मजीवांचे प्रकार पाण्याच्या गुणवत्तेनुसार आणि ऑपरेशनच्या टप्प्यांनुसार बदलतील. गाळ लागवडीच्या अवस्थेत, सक्रिय गाळ जसजसा हळूहळू तयार होतो, तसतसे सांडपाणी गढूळ ते साफ होते आणि गाळातील सूक्ष्मजीव नियमितपणे उत्क्रांत होतात. सामान्य ऑपरेशन दरम्यान, स्लज मायक्रोबियल प्रजातींमध्ये बदल देखील काही नियमांचे पालन करतात आणि कार्य परिस्थितीतील बदलांचा अंदाज स्लज मायक्रोबियल प्रजातींमधील बदलांवरून लावला जाऊ शकतो. उदाहरणार्थ, जेव्हा गाळाची रचना सैल होते, तेव्हा तेथे अधिक जलतरण सिलीएट्स होतील आणि जेव्हा सांडपाण्याची घट्टपणा आणखी वाईट होईल तेव्हा अमीबा आणि फ्लॅगेलेट मोठ्या प्रमाणात दिसून येतील.
⑵सूक्ष्मजीव क्रियाकलाप स्थितीत बदल
जेव्हा पाण्याची गुणवत्ता बदलते तेव्हा सूक्ष्मजीवांच्या क्रियाशीलतेची स्थिती देखील बदलते आणि सांडपाण्यातील बदलांसह सूक्ष्मजीवांचे आकार देखील बदलतात. बेलवॉर्म्सचे उदाहरण घेतल्यास, सिलियाच्या स्विंगचा वेग, शरीरात जमा होणारे अन्न बुडबुडे, दुर्बिणीच्या बुडबुड्यांचा आकार आणि इतर आकार हे सर्व वाढीच्या वातावरणातील बदलांनुसार बदलतात. जेव्हा पाण्यात विरघळलेला ऑक्सिजन खूप जास्त किंवा खूप कमी असतो, तेव्हा घंटा अळीच्या डोक्यातून व्हॅक्यूल बाहेर पडते. जेव्हा येणाऱ्या पाण्यात बरेच अपवर्तक पदार्थ असतात किंवा तापमान खूप कमी असते, तेव्हा घड्याळाचे किडे निष्क्रिय होतील आणि अन्नाचे कण त्यांच्या शरीरात जमा होऊ शकतात, ज्यामुळे विषबाधा होऊन कीटकांचा मृत्यू होतो. जेव्हा पीएच मूल्य बदलते, तेव्हा घड्याळाच्या शरीरावरील सिलिया डोलणे थांबते.
⑶सूक्ष्मजीवांच्या संख्येत बदल
सक्रिय गाळात अनेक प्रकारचे सूक्ष्मजीव असतात, परंतु विशिष्ट सूक्ष्मजीवांच्या संख्येतील बदल पाण्याच्या गुणवत्तेतील बदल देखील दर्शवू शकतात. उदाहरणार्थ, फिलामेंटस बॅक्टेरिया जेव्हा सामान्य ऑपरेशन दरम्यान योग्य प्रमाणात उपस्थित असतात तेव्हा ते खूप फायदेशीर असतात, परंतु त्यांच्या मोठ्या उपस्थितीमुळे बॅक्टेरियाच्या जेलीची संख्या कमी होते, गाळाचा विस्तार होतो आणि खराब सांडपाण्याची गुणवत्ता कमी होते. सक्रिय गाळात फ्लॅगेलेटचा उदय सूचित करतो की गाळ वाढू लागतो आणि पुनरुत्पादित होतो, परंतु फ्लॅगेलेटच्या संख्येत वाढ हे उपचार प्रभावीपणा कमी होण्याचे लक्षण आहे. मोठ्या संख्येने घंटागाडी दिसणे हे सामान्यतः सक्रिय गाळाच्या परिपक्व वाढीचे प्रकटीकरण आहे. यावेळी, उपचाराचा परिणाम चांगला आहे आणि त्याच वेळी फारच कमी प्रमाणात रोटीफर्स दिसू शकतात. सक्रिय गाळात मोठ्या संख्येने रोटीफर्स दिसल्यास, याचा अर्थ असा होतो की गाळ जुना झाला आहे किंवा जास्त ऑक्सिडायझ्ड झाला आहे आणि त्यानंतर गाळ विघटित होऊ शकतो आणि वाहून जाण्याची गुणवत्ता खराब होऊ शकते.
पोस्ट वेळ: डिसेंबर-०८-२०२३
